Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy należy się każdemu pracownikowi, który zakończył stosunek pracy i nie chce wykorzystać zaległego urlopu z tytułu kolejnej umowy o pracę. Współczynnik ekwiwalentu, który warunkuje wysokość ekwiwalentu jest stały dla danego roku. Sprawdź, jak obliczyć ekwiwalent za urlop w 2023 r.
Czym jest ekwiwalent za urlop?
Ekwiwalent za urlop to rekompensata za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w formie pieniężnej. Ekwiwalent należy się pracownikowi wyłącznie po zakończeniu stosunku pracy, czyli po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy. Ekwiwalent można otrzymać w sytuacji, kiedy zakończona umowa nie jest zastąpiona kolejną. W praktyce oznacza to, że ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy należy się, jeśli strony nie zamierzają dłużej ze sobą współpracować.
Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy nie należy się pracownikowi, który będzie chciał wykorzystać dni wolne w kolejnej pracy. Warto zauważyć również, że pracodawca nie jest zobowiązany do wypłaty ekwiwalentu, jeśli pracownik wykorzysta dni urlopowe w trakcie okresu wypowiedzenia. Pracodawca nie potrzebuje zgody pracownika na wysłanie go na urlop wypoczynkowy w tym czasie.
Kwestie dotyczące wypłacania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy uregulowane są Kodeksem Pracy.
Wyliczenie ekwiwalentu za urlop
Wysokość ekwiwalentu za niewykorzystany urlop uzależniona jest od współczynnika ekwiwalentu i liczby niewykorzystanych dni urlopowych.
Wskaźnik ekwiwalentu to różnica między liczbą wszystkich dni w danym roku kalendarzowym a liczbą dni świątecznych i wolnych od pracy, które przypadają na 5-dniowy tydzień pracy. Wynik ten podzielony przez 12 daje wskaźnik ekwiwalentu na dany rok.
Przepisy, dotyczące wskaźnika ekwiwalentu i zasad jego wyliczania opisane są w § 19 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczególnych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. 2009 nr 174 poz. 1353).
Wysokość współczynnika ekwiwalentu w 2023 r.
Wysokość współczynnika ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w 2023 r. wynosi 20,83 zł.
Jeżeli pracownik był zatrudniony na część etatu – wysokość ekwiwalentu jest proporcjonalnie zmniejszana, np.:
- ½ etatu 10,42 (20,83 × ½),
- ¾ etatu 15,62 (20,83 × ¾).
Obliczanie ekwiwalentu za urlop w 2023 r.
Obliczając wysokość ekwiwalentu należy stosować wskaźnik obowiązujący w roku, w którym pracownik uzyskał prawo do ekwiwalentu, czyli w roku zakończenia stosunku pracy.
W celu obliczenia wysokości ekwiwalentu należy ustalić podstawę wynagrodzenia. Jest to stały dochód pracownika z miesiąca, w którym uzyskał on prawo do ekwiwalentu. Do podstawy wynagrodzenia nie wlicza się wynagrodzeń z tytułu:
- zwolnienia lekarskiego,
- wynagrodzenia postojowego,
- odprawy emerytalnej i rentowej,
- nagrody jubileuszowej,
- nagrody z zakładowego funduszu pracy,
- innego rodzaju wynagrodzenia pieniężnego.
Warto zauważyć również, że do obliczenia podstawy wynagrodzenia pod uwagę brana jest wysokość wynagrodzenia należna za ostatni miesiąc pracy, a nie do ostatniego dnia pracy. Jeśli stosunek pracy zakończy się 15 kwietnia 2023 r. to podstawa wynagrodzenia obejmuje wynagrodzenie, które pracownik otrzymałby za pracę przez cały miesiąc.
Obliczając wysokość ekwiwalentu należy więc:
- Ustalić stałą wysokość wynagrodzenia.
- Ustalić wynagrodzenie zmienne z okresu 3 ostatnich miesięcy pracy, a następnie ustalić średnie wynagrodzenie zmienne z tego okresu.
- Obliczyć średnie kwartalne wynagrodzenie zmienne z okresu ostatnich 12 miesięcy pracy.
- Obliczyć podstawę ekwiwalentu, która jest sumą składników stałych i zmiennych w wysokości uśrednionej.
- Obliczyć wysokość ekwiwalentu za 1 dzień urlopu – jest to iloraz podstawy ekwiwalentowej i współczynnika ekwiwalentowego.
- Obliczyć wysokość ekwiwalentu za 1 godzinę pracy – jest to iloraz ekwiwalentu za 1 dzień i dobowej normy czasu pracy.
- Ustalić liczbę godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.
- Obliczyć wysokość ekwiwalentu, czyli iloczyn wysokości ekwiwalentu za 1 godzinę pracy i liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.