PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe to rozwiązanie wprowadzone 1 stycznia 2019 r., z którego może korzystać każdy pracownik. PPK ma pomagać pracownikom w gromadzeniu oszczędności na przyszłość. Przeczytaj artykuł i dowiedz się jakie są składki w PPK, jak można wypłacić pieniądze oraz w jakie korzyści czekają pracownika. 

PPK – co to jest? 

Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny system oszczędzania, z którego mogą korzystać wszyscy pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie, jeśli pracodawca z pensji odprowadza składki emerytalne. Założeniem PPK było zabezpieczenie emerytów, którzy w razie potrzeby będą mieć zgromadzone oszczędności. Jednak środki zgromadzone w ramach PPK można wypłacić wcześniej, ponieważ jest to własność pracownika. 

PPK to system współfinansowany przez państwo, pracodawców i pracowników. Przystąpienie do PPK może odbyć się w każdym momencie, podobnie jak zrezygnowanie z programu. 

Składki PPK 

Wpłaty do PPK dokonywane są przez 3 podmioty: pracownika, pracodawcę i państwo. 

Pracownik 

Pracownik zazwyczaj wpłaca 2% swojego wynagrodzenia co miesiąc. Wysokość składki może być zwiększona do 4%, lub zmniejszona do 0,5%. Zmniejszenie składki jest jednak możliwe tylko w sytuacji, kiedy wynagrodzenie nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. Od stycznia 2023 r. jest to 4188 zł brutto, a od 1 lipca 2023 r. – 4320 zł brutto. 

Pracownik nie wpłaca swoich środków na PPK samodzielnie. Są one odliczane od pensji i wpłacane na konto przez pracodawcę. 

Pracodawca 

Pracodawca co miesiąc wpłaca na konto PPK pracownika minimum 1,5% wartości jego wynagrodzenia. Kwota ta może być zwiększona do maksymalnie 4%. Ta kwota nie jest obliczana od pensji pracownika. Jest to dodatkowe wynagrodzenie, którego pracownik by nie otrzymał, jeśli nie uczestniczyłby w PPK. Zwiększenie wysokości składki, którą wpłaca pracodawca może być traktowane jako dodatkowy benefit, np.: za straż pracy czy zaangażowanie w obowiązki zawodowe.  

Państwo 

Wysokość wpłaty na konto PPK pracownika dokonuje również państwo. Rozpoczynając swój udział w PPK pracownik otrzymuje jednorazową wpłatę powitalną w wysokości 250 zł. Tę kwotę otrzymuje osoba, która jest uczestnikiem PPK minimum 3 miesiące i dokonała wpłaty na konto PPK ze swoich środków również przez minimum 3 miesiące.  

Dodatkowo pracownik otrzymuje wpłaty w wysokości 240 zł rocznie. Wpłata roczna od państwa zostanie przelana, jeśli na konto PPK pracownika zostanie wpłaconych minimum 3,5% 6-krotności minimalnego wynagrodzenia w danym roku.  

Wypłaty z PPK 

Środki finansowe zgromadzone w ramach PPK są prywatną własnością pracownika. W związku z tym mogą być one wypłacone w każdej chwili od momentu wzięcia udziału w programie.  

Wypłata pieniędzy z PPK nazywana jest zwrotem środków. Osoby, które ukończyły już 60 lat mogą wypłacić wszystkie środki na swoje konto bankowe. 

Osoby przed 60. rokiem życia również mogą to zrobić, ale nie otrzymają 100% wartości zgromadzonych środków. Pracownik nie otrzyma wtedy wpłat, które pochodziły ze środków publicznych (wpłaty powitalnej i dopłat rocznych) oraz 30% środków, wpłaconych przez pracodawcę. Od kwoty, która zostanie po odjęciu tych części zostanie również odliczony podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19%. 

Zwrotu środków z PPK można również dokonać, jeśli wystąpią szczególne sytuacje życiowe, np.: choroba uczestnika, jego małżonka lub dziecka. Wtedy pracownik może wypłacić 25% zgromadzonych środków jednorazowo lub w ratach. Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych określa katalog chorób (oddzielny dla dziecka i osoby dorosłej), po których zdiagnozowaniu środki mogą zostać wypłacone. W takich przypadkach konieczne jest dołączenie do wniosku o wypłatę zaświadczenia, które potwierdzi chorobę bądź niezdolność do pracy. 

100% środków może zostać wypłacone na “cele mieszkaniowe”. Wtedy wypłata środków jest traktowana jako forma pożyczki na wkład własny na zakup mieszkania, domu lub gruntu bądź kredyt hipoteczny. Z tej możliwości mogą korzystać osoby przed ukończeniem 45. roku życia. Uczestnik musi zwrócić wypłaconą kwotę w ciągu 15 lat, ale spłacanie pożyczki nie może rozpocząć się wcześniej niż 5 lat od dnia wypłaty. 

Korzyści z uczestnictwa w PPK 

Korzyścią, którą zyskuje pracownik uczestnicząc w PPK jest zabezpieczenie finansowe w przyszłości. Dodatkowo istnieje możliwość wypłaty zgromadzonych środków w razie takiej potrzeby.  

Oszczędzanie jest trudnym zadaniem, a PPK je ułatwia. Dodatkowo oprócz gromadzenia własnych środków PPK umożliwia grodzenie dodatkowych pieniędzy z wpłat państwa i pracodawcy.  

PPK – poradnik dla pracownika 

Każda osoba zatrudniona, z której pensji są odliczane składki emerytalne może korzystać z PPK. Nie jest to benefit przyznawany przez pracodawcę. Dostęp do PPK gwarantuje pracownikom ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych. 

Jako pracownik do PPK możesz przystąpić w swoim miejscu zatrudnienia, jeśli: 

• masz pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, 
• podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, 
• jesteś pomiędzy 55. a 70. rokiem życia i złożysz odpowiedni wniosek o przystąpienie do programu, 

• rozpocząłeś/rozpoczęłaś pracę po czasie automatycznego przystępowania do PPK i przepracujesz 90 dni. 

PPK – poradnik dla pracodawcy 

Jako pracodawca odpowiadasz za zgłoszenie pracownika do PPK od strony formalnej. Do PPK mogą przystąpić wszystkie osoby zatrudnione, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu. Pamiętaj, że uczestnikami PPK nie mogą zostać: 

• osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło, 
• osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, 

• osoby współpracujące z właścicielami jednoosobowej działalności gospodarczej. 

Jako pracodawca powinieneś zawrzeć umowę z instytucją finansową, która zajmie się prowadzeniem PPK dla Twoich pracowników. 

Jeśli pracownik zrezygnował z uczestnictwa w PPK  lub przystępuje po 3 miesiącach pracy należy niezwłocznie wysłać zgłoszenie do instytucji finansowej. Wpłaty nalicza się wtedy od następnego miesiąca wpłat.