Co w prawie piszczy...

Blog o rachunkowości, podatkach i prawie.

Remanent – kiedy i w jaki sposób go zrobić oraz o czym pamiętać?

Spis treści

Remanent to obowiązek każdego przedsiębiorcy na przełomie starego i nowego roku. Z tego artykułu dowiesz się czym jest oraz jak zrobić remanent.

Czym jest remanent?

Remanent, nazywany również spisem z natury, to działanie, które ma na celu określenie dokładnej liczby towarów, materiałów, wyrobów gotowych i półwyrobów, które są na stanie firmy. Wynik remanentu musi zgadzać się z danymi, które wynikają z posiadanych dokumentów, np.: FV. Jest to czynność, która musi zostać wykonana w każdym przedsiębiorstwie na końcu roku.

Spis z natury robi się na ostatni i pierwszy dzień roku. Nie oznacza to jednak, że należy go wykonać 31. grudnia i 1. stycznia. Remanent wykonany w ostatnim dniu roku traktuje się jednocześnie jak spis na dzień 1 stycznia kolejnego roku. Remanent wykonuje się raz w roku z dniem 1. stycznia lub w wyjątkowych sytuacjach:

  • na dzień rozpoczęcia działalności w trakcie trwania roku podatkowego,
  • w razie zmiany wspólnika,
  • w razie zmiany proporcji udziałów wspólników,
  • w razie likwidacji firmy w trakcie trwania roku podatkowego.

Remanent pomaga również określić poziom przychodu firmy. Nie ma obowiązku składania zeznania do Naczelnika US w celu przedstawienia wyników remanentu. Spis z natury jest jednak obowiązkiem każdego przedsiębiorcy i może być wymagany podczas kontroli z US.

Co uwzględnić w remanencie?

W spisie z natury uwzględnia się liczbę:

  • towarów handlowych,
  • materiałów podstawowych i pomocniczych,
  • półwyrobów,
  • produkcji w toku,
  • wyrobów gotowych,
  • braków,
  • odpadów,
  • towarów, których właścicielem jest przedsiębiorca, a które w dniu sporządzania remanentu znajdują się poza siedzibą firmy,
  • towarów, które nie są własnością podatnika, ale w dniu sporządzania remanentu znajdują się w siedzibie firmy (w tym przypadku należy dodatkowo określić kto jest właścicielem przedmiotów).

W przypadku remanentu, który wykonywany jest z powodu likwidacji przedsiębiorstwa, powinno uwzględnić się w nim również wyposażenie i składniki majątku trwałego.

Dokument remanentu musi zawierać następujące dane:

  • właściciela firmy,
  • datę,
  • numer pozycji arkusza remanentu,
  • dokładne określenia towarów i innych pozycji, uwzględnianych w spisie,
  • jednostkę miary,
  • cenę za jednostkę miary (w PLN),
  • wartość towaru,
  • łączną wartość wszystkich pozycji, uwzględnionych w spisie,
  • klauzulę “Spis zakończono na pozycji…”,
  • podpisy osób, które sporządzały remanent oraz podpis właściciela firmy.

Spis z natury a KPiR

Wynik spisu z natury jest szczególnie ważny dla przedsiębiorców, którzy prowadzą Księgę Przychodów i Rozchodów. Wysokość ich dochodu zależy od wyniku remanentu początkowego (na 1. dzień roku) i końcowego (na ostatni dzień roku) oraz od przychodów i kosztów ich uzyskania. Jeśli wynik remanentu początkowego jest niższy niż końcowego dochód oblicza się jako różnicę między przychodem i kosztami uzyskania przychodu, powiększoną o różnicę między końcowym i początkowym wynikiem spisu.

W przypadku, kiedy wynik remanentu początkowego jest wyższy niż końcowego dochód oblicza się jako różnicę między przychodem i kosztami jego uzyskania, pomniejszoną o różnicę między wynikiem remanentu początkowego i końcowego. 

Wynik spisu z natury ma wpływ na wysokość przychodu i kosztów jego uzyskania. W przypadku, kiedy remanent wykaże nadwyżki lub braki magazynowe zalicza się je odpowiednio jako przychód lub koszt uzyskania przychodu. Kwalifikację nadwyżek towarowych jako przychód reguluje art. 12 ustawy o PIT (ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350 z późn. zm.). 

Natomiast, jeśli wynik spisu z natury wykaże braki magazynowe można uznać je za koszt uzyskania przychodu. Musi być w tej sytuacji jednak spełniony warunek, że niedobory powstały na skutek zdarzenia losowego, na które przedsiębiorca nie miał wpływu.

Dlatego niezwykle ważne jest, aby przedsiębiorcy w trakcie trwania roku zachowali odpowiednie procedury, które niwelują powstawanie braków. Chodzi tutaj o przestrzeganie odpowiednich środków bezpieczeństwa, które zapobiegną kradzieży, uszkodzenia lub zaginięcia towarów.